inicjatywy seniorów a polityka miast

Nie bez znaczenia jest także polityka poszczególnych miast. Politycy dostrzegając problem starzenia się społeczeństwa wychodzą na przeciw potrzebom seniorów angażując się w różnorakie projekty lub umożliwiając działanie pomniejszym placówkom. Te z kolei aktywizują seniorów organizując happeningi, spotkania czy festiwale. Wrocław stał się pierwszym miastem, w którym w 2008 roku powołano Doradcę Prezydenta Miasta ds. Seniorów. Jego zadaniem jest wspieranie prezydenta w rozpoznaniu oraz realizacji potrzeb seniorów. W 2007 roku w stolicy (gdzie seniorzy stanowią około 20% społeczeństwa) rozpoczął działanie projekt „Warszawa przyjazna seniorom”, mający na celu eliminowanie wykluczenia seniorów poprzez działania umożliwiające starszym ludziom włączenie się w życie społeczne i kulturalne. Projekt kierowany jest zarówno do osób samotnych, niepełnosprawnych, potrzebujących wsparcia socjalnego, jak również do seniorów aktywnych, zrzeszonych w organizacjach, prowadzących życie kulturalno- rozrywkowe. Najbardziej inspirującą inicjatywą w Warszawie był clubbing seniorów – w marcu bieżącego roku w ośmiu klubokawiarniach nastąpiła ciekawa zamiana. Seniorzy urządzili happening i stanęli za barem. Akcję przygotowało Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” i polsko- amerykańska Fundacja Wolności. W akcji wzięło udział 100 seniorów z Uniwersytetów Trzeciego Wieku z całej Polski. Cel był prosty – seniorzy powinni mieć pewność, że mogą chodzić do klubokawiarni i dobrze się tam czuć, a właściciele – uświadomić sobie, że emeryci to pełnoprawni klienci, lubiący rozrywkę równie bardzo jak ludzie znacznie młodsi. W styczniu 2009 roku zainicjowano „Krakowski pakt dla seniorów” – program społeczny Gminy Miejskiej Kraków ukierunkowany na całościowy rozwój, integrację i aktywizację krakowskich seniorów. Co roku w Łodzi odbywają się Festiwale Artystyczne Ruchu Seniorów (Piernikalia) organizowane przez łódzkie Kluby Seniora, przez samych organizatorów określane jako forma zabawy i chwilowe potraktowanie starości „na wesoło”.

Od kilku lat duże teatry także aktywizują seniorów w życiu kulturalnym, organizując cykliczne wystawianie spektakli. Seniorzy mogą wtedy kupić bilety po okazyjnych cenach – spektakle wystawiane są wczesnym popołudniem bądź w godzinach przedpołudniowych, w kameralnych salach, aby dobrze było widać i słychać aktorów. Podobnie działają multipleksy, proponując seanse w cyklu „Filmowy Klub Seniora”. Prezentowane są filmy o różnorodnej tematyce, a program podkreśla unikalną atmosferę sali kinowej, dobrą zabawę na wysokim poziomie i doborowe towarzystwo. W dużych miastach łatwo także znaleźć Kluby Seniorów przy Domach Kultury bądź siedziby Uniwersytetów Trzeciego Wieku.

czy starość musi być tabu?

Starość – słowo zakazane. Najlepiej widać to w mediach: strony popularnych magazynów zadrukowane są reklamami kremów przeciwzmarszczkowych, a gwiazdy dążą do znalezienia sposobu na wieczną młodość. Przymiotnik „stara” lub „stary” jako określenie wieku człowieka w przeciągu ostatnich lat nabrał zdecydowanie negatywnego wydźwięku. Co to oznacza? Czy aż tak boimy się starości, że wolimy nie nazywać jej po imieniu? Czy może wciąż nie potrafimy uwierzyć w to, że ze starością można sobie poradzić?

Negatywny wizerunek starości to poważny problem całego społeczeństwa. Za obecny stan rzeczy winą obarczyć można media kreujące i pielęgnujące kult młodości. Wspomniane reklamy, wyretuszowane zdjęcia (podejrzanie i nierealnie) idealnych kobiet mocno działają na masową świadomość, w której powoli wytworzyło się przekonanie, że zmarszczki i kolejne świeczki na torcie to powód do kompleksów. Trzeba przyznać jednak, że siła mediów nie byłaby tak ogromna, gdybyśmy ślepo i bezkrytycznie nie podążali za trendami, które są przez nie tworzone. Jakie jest wyjście z tego błędnego koła? Być może tylko Wielka Rewolucja!

Zmiana sposobu postrzegania seniorów jest absolutną koniecznością. W społeczeństwie starzejącym się, jak nasze, szczególne dbanie o potrzeby osób starszych jest niezbędne do uniknięcia wykluczeń. Tę rewolucję w sposobie myślenia powinny rozpocząć przede wszystkim media, ale także my sami na co dzień. Pokazując seniorom, że nie różnią się niczym od osób młodszych nie tylko przywraca się im chęć do życia, ale także aktywizuje do odkrywania nowych pasji. Jesień życia może być bowiem złota, a starość absolutnie nie musi być tabu.

Infrastruktura miast przyjazna seniorom

Jak wygląda sytuacja na drodze? Chodniki dużych miast to ścieżki znacznie bardziej przyjazne seniorom, niż w miejscowościach małych. Infrastruktura miejska coraz częściej dostosowywana jest do potrzeb osób o ograniczonej sprawności ruchowej: niedowidzących lub niedosłyszących, przez co zwiększa się ich poczucie bezpieczeństwa.

Odmierzanie czasu przy sygnalizacji świetlnej dla samochodów jest stosunkowo nowym rozwiązaniem: obok lamp pojawiły się wyświetlacze czasu informujące o ilości sekund pozostałej do zakończenia określonego sygnału. Umożliwiają one podjęcie decyzji o hamowaniu lub utrzymaniu dotychczasowej prędkości celem bezpiecznego przejazdu przez skrzyżowanie. Równie istotne są rozwiązania dla pieszych: wyraźne sygnały dźwiękowe przy sygnalizacji czy wybrzuszenia poziome na drodze przed przejściami dla pieszych to umożliwienie lepszego rozpoznania terenu dla osób niewidomych i niedowidzących.

Organizowane są też konferencje z udziałem policji i seniorów mające na celu rozpoznanie problemów i poprawę bezpieczeństwa seniora na drodze i w codziennych sytuacjach na zatłoczonych ulicach.